میانكاله و مصائب تمام نشدنی آن
مازندران این روزها مصائب میانكاله تمامی ندارد، یا در آتش می سوزد یا پرندگان مهاجر آن به صورت مشكوك تلف می شوند و یا شكار غیرمجاز، آخرین حلقه از نابودی این پرندگان است، میانكاله ای كه در شرق مازندران، خلیج گرگان را از دریای خزر جدا می كند، این روزها هم آرام و قرار ندارد و بار دیگر، در آتش سوخت.
منطقه محافظت شده میانکاله که میزبان پرندگان مهاجر همچون فلامینگو، پلیکان، انواع قو، انواع غاز، اردک سر سفید، مرگوس، عقاب دریایی دم سفید و پرندگان خشکی مانند قرقاول خزری و دراج است، با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بین المللی و ذخیره گاه طبیعی زیست کره، تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.
پرندگان که به سبب برودت هوا در فصل سرد سال، رخت سفر می پوشند و به ایران که آب و هوایی نسبتا گرم دارد، مهاجرت می کنند. این شبه جزیره همین طور محل تخم گذاری و زیستگاه اصلی خیلی از ماهیان دریای خزر خصوصاً کپور و کفال و ماهیان خاویاری نیز است، نزدیک به نیمی از خاویار ایران از آب های این منطقه صید می شود.
متاسفانه این روزها دست ویرانگر بشر این تالاب را آبستن حوادث ناگواری کرده است، آتش سوزی های سریالی هر ساله در این شبه جزیره بخش های مهمی از پوشش گیاهی این منطقه را از بین برده است؛ بنا بگفته کارشناسان پوشش درختچه ای یکی از مؤلفه های ایمن سازی زندگی موجوداتی همچون پرندگان مهاجر است که می توانند درون آنها آشیانه سازی کنند؛ بدین سبب حتی زمانی که آتش در این منطقه خاموش می شود تا چندین سال نمی توان امنیت لازم را برای پرندگان بوجود آورد تا بتوانند به آن منطقه بازگردند و آشیانه سازی کنند.
بر اساس بررسی های محیط زیست استان مازندران بیشتر این آتش سوزی ها عامل انسانی داشته و پیش بینی عمدی یا سهوی بودن آن دشوار است، متاسفانه هفته گذشته نیز ۳۴۰ هکتار از این پناهگاه حیات وحش در آتش سوخت که ۶۰ درصد آن انارستان و ۴۰ درصدنیز پوشش گیاهی سازیل، تمشک و گز بوده است.
از آتش سوزی که بگذریم بحث دیگری که چندین ماه تیتر داغ سال قبل رسانه ها بوده، تلف شدن پرندگان مهاجر بسیار در زمستان ۹۸ در تالاب میانکاله بود.
در زمستان سال قبل اخباری در خصوص تلفات تعداد زیادی پرنده در تالاب میانکاله دست به دست شد که نگرانی زیادی به همراه داشت؛ پس از آن سازمان های مربوطه همچون حفاظت محیط زیست و دامپزشکی وارد عمل شدند و در نخستین حرکت به جمع آوری لاشه ها اقدام نمودند تا از تلف شدن پرندگان بیشتر بر اثر تغذیه از لاشه ها جلوگیری نمایند، سازمان دامپزشکی هم زمان مبادرت به نمونه برداری و آزمایش از لاشه ها کرد و در مراحل اولیه بیماری آنفلوآنزا و نیوکاسل را رد کردند که پس از انجام آزمایشات تخصصی اعلام داشتند که علت تلف شدن پرندگان، سم بوتولیسم است.
به گفته متخصصان، بوتولیسم تیپ C نوعی بیماری برای پرندگان و آبزیان است که بر اثر میکروب کلوستریدیوم بوتولینوم ایجاد و به آن مسمومیت طبیعی هم گفته می شود.
کارشناسان در آن زمان اعلام نمودند باتوجه به این که آب تالاب میانکاله نیز راکد و باتلاقی است، بیماری بوتولیسم نیز ناشی از همین شرایط منجر به تولید سم در گیاه و آب در این منطقه شده و با تغذیه پرندگان از این آب و گیاه منجر به تلفات آنها شده است.
همین عوامل و گاها شکارهای غیرمجاز سبب شده میزان مهاجرت پرندگان در این تالاب زیبا که می تواند سایت گردشگری فوق العاده ای برای علاقه مندان به پرنده نگری باشد کم شده است.
اگر پوشش گیاهی مناسبی برای مسکن گزینی پرندگان مهاجر وجود نداشته باشد یا امنیت آنها در این تالاب به خطر افتد اساسا در سال های آینده شاهد ریزش آمار مهاجرت پرندگان به ان تالاب خواهیم بود.
متخصصان معتقدند که، میانکاله اگر درست حفاظت شود می تواند درآمد هنگفتی از راه گردشگری برای مازندران کسب کند، در همه جای دنیا دو ابزار برای مدیریت حیات وحش وجود دارد که شامل اکوتوریسم و شکار می شوند.
زمانی که اکوتوریسم بیشتر می شود شکار کاسته می شود، اکوتوریسم این توانایی را دارد که به شکل ملموس برای مردم محلی درآمدزایی داشته باشد. بعنوان مثال در میانکاله کسانی که سابق شکارچی بودند درحال حاضر در ارائه خدمات به گردشگران درگیر شده و از این طریق امرار معاش می کنند.
در واقع شکارچیان بواسطه علاقه به حیات وحش بسادگی جذب کارهای گردشگری می شوند و لطمه های وارده به منطقه را به خوبی درک می کنند.
به اعتقاد کارشناسان اکوتوریسمی که در میانکاله باید دنبال شود نباید سازه محور باشد، مردم محلی توان سرمایه گذاری برای تاسیس سازه ها را ندارند. درحالی که آنها می توانند خدمات گردشگری را به بهترین شکل ارائه کرده و صنایع دستی خودرا نیز به گردشگران عرضه کنند؛ چنین نگاهی سبب می شود مردم در امر حفاظت درگیر شده و حیات وحش به بهترین شکل حفظ شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب